Przecinki mają rozdzielać dwa zdania. Jeśli jest czasownik pierwszy i czasownik drugi, to nie ma siły, między nimi musi stać przecinek.
Są jeszcze słowa-klucze. Przed że, który, mimo że, dlatego że, żeby, czyli przecinki muszą być. To nie jest całkiem taka maszynka do mięsa, że bezpośrednio przed każdym który przecinek stoi, ale z grubsza tak – czasem tylko kilka wyrazów wcześniej (na przykład "a który").
Wtrącenia też ograniczamy przecinkami (albo myślnikami).
Dalej – przecinki przy okazji czy. Jeśli rozdziela to dwa zdania, na przykład „Kot zapytał, czy pies kupi karmę”, to przecinek stoi. Jeśli tylko wprowadza drugą opcję, na przykład „Ktokolwiek to zrobił, kot czy pies, sprawa jest zakończona”, przecinka nie ma.
Następne – albo i lub.
Znaczą dokładnie to samo i nie stawia się przed nimi przecinka, chyba że się je powtarza. Więc – „Odpowiedź to A albo B, albo C”. Przy tym powtarzaniu trzeba być konsekwentnym i stawiać albo do końca, nie można nagle wyskoczyć z lub (jeżeli są to równorzędne opcje). Tak samo jest z i, tak samo jest z oraz.
UWAGA! Czasami przed i stawia się przecinek, mimo że jest samo (na przykład „Kochała go, i to na zabój"), tak jak pomiędzy dlatego a że, ale to już trzeba brać na wyczucie.
Po drugie – razem czy osobno.
Naprawdę razem, na pewno osobno.
Nie osobno z: czasownikami (nie może) i przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym (nie mniejszy) – to dwa najważniejsze.
Dalej – z liczebnikami (nie dwa, wyjątkiem jest niejeden jako wiele), zaimkami (nie twój), przyimkami (nie ze mną), partykułami (nie lada).
Też kiedy stanowi zaprzeczenie (nie kot, lecz pies).
Nie razem z: rzeczownikami, przymiotnikami w stopniu równym i całą resztą.
Proste rzeczy, ale masa osób o nich zapomina. Potraktować jako ściągawkę i ostrzeżenie.
I po trzecie – organizacyjnie!
Zamiast pisać w temacie, że temat był i dawać link do niego, proszę o zgłaszanie pierwszego postu (jeśli się da, to z linkiem). To bardzo usprawnia poprawianie.
Dziękuję,
pia